પાવર ઓફ એટર્ની – કુલમુખત્યારનામું શું છે, શું તે માલિકીના આપે છે અધિકારો ? થોડા પૈસા માટે લોકો પોતાના પગ પર મારે છે કુહાડી
Power of Attorney: આમાં બે લોકો સામેલ છે. પ્રથમ, મુખ્ય – તે મિલકત કોની છે. બીજું, એજન્ટ એટલે કે જેના નામે પાવર ઓફ એટર્ની આપવામાં આવે છે. આ એજન્ટને મુખ્ય તરીકે મિલકતના સંદર્ભમાં સમાન અધિકારો આપે છે. પરંતુ આમાં જ એક મોટો પેંચ ફસાયેલો છે. પ્રોપર્ટી ખરીદતી વખતે કેટલીક બાબતોનું ધ્યાન રાખવું ખૂબ જ જરૂરી છે.
પ્રથમ તમારે શું કરવું જોઈએ અને બીજું શું ન કરવું જોઈએ. ઘણા લોકો જમીન કે મકાન લેતી વખતે અમુક પૈસા બચાવવા માટે રજિસ્ટ્રેશન કે રજિસ્ટ્રી નથી કરતા. બદલામાં તે તેના નામે પાવર ઓફ એટર્ની કરી લેશે. આ નિર્ણય તેમના પગ પર કુહાડી મારવા જેવો સાબિત થઈ શકે છે. પાવર ઓફ એટર્નીનું કામ તમને મિલકતના સંબંધમાં કેટલાક અધિકારો આપવાનું છે, માલિકીના અધિકારો નહીં.
પાવર ઓફ એટર્ની દ્વારા, મિલકતનો માલિક તેની મિલકત કોઈને વેચવાનો અધિકાર આપે છે. આનો અર્થ એ નથી કે મિલકત પોતે જ તેની બની ગઈ છે. જેના નામે પાવર ઓફ એટર્ની બને છે તેને એજન્ટ કહેવાય છે અને જે બનાવે છે તેને પ્રિન્સિપાલ કહેવામાં આવે છે. ધારો કે જમીનના માલિકને તમારા નામે પાવર ઓફ એટર્ની મળે છે, તો તમે તેના એજન્ટ બનો અને માલિક મુખ્ય બની જાય છે. તે જમીન અંગે તમે બંને જે પણ નિર્ણય લેશો તે માન્ય રહેશે. તમને તે જમીન વેચવાનો સંપૂર્ણ અધિકાર રહેશે.
પાવર ઓફ એટર્ની થી મુશ્કેલી ક્યાં છે ?
ચેતવણી એ છે કે માલિક જ્યારે ઇચ્છે ત્યારે આ પાવર ઓફ એટર્ની રદ કરી શકે છે. એટલું જ નહીં, માલિકનું મૃત્યુ થાય તો પણ પાવર ઓફ એટર્ની રદ થશે. જો તમે કોઈની પાસેથી ઘર ખરીદ્યું હોય અને માત્ર અમુક પૈસા બચાવવા માટે તમારા નામે પાવર ઓફ એટર્ની મેળવી હોય તો તે ઘરની માલિકી તમારી નથી. જો તે વ્યક્તિ પાવર ઓફ એટર્ની રદ કરે છે, તો તે ઘર તમારા હાથમાંથી નીકળી જશે. તમે કોર્ટમાં જઈને કેસ લડી શકો છો, પરંતુ તમને ફાયદો મળશે એવું થવાની સંભાવના ઘણી ઓછી છે. કારણ કે રજીસ્ટ્રેશન ન કરાવીને સરકાર પાસેથી સીધા નાણાં બચાવવાનો ગેરકાયદે પ્રયાસ કરવામાં આવ્યો છે કોઈ પણ મિલકત નું રજિસ્ટ્રેશન કરવું જરૂરી હોય છે
પૈસા કેવી રીતે બચાવવા-
ખરેખર, જ્યારે તમે ઘર અથવા જમીન ખરીદો છો, ત્યારે તમારે તેનું રજીસ્ટ્રેશન કરાવવું પડશે. આ માટે તમારે સરકારને સ્ટેમ્પ ડ્યુટી ચૂકવવી પડશે. આ સ્ટેમ્પ ડ્યુટીથી બચવા માટે લોકો માત્ર તેમના નામે પાવર ઓફ એટર્ની મેળવે છે. અહીં પણ ખરીદનારને સ્ટેમ્પ ડ્યુટી ચૂકવવી પડે છે પરંતુ તે રજિસ્ટ્રી કરતા ઘણી ઓછી છે. જ્યારે દેશના ઘણા રાજ્યોમાં તે શૂન્ય છે.
શું કરવાની જરૂર છે-
જ્યારે પણ તમે કોઈ પ્રોપર્ટી ખરીદો ત્યારે માત્ર તમારા નામે પાવર ઓફ એટર્ની ન લો. આ સાથે, રજિસ્ટ્રી પણ કરાવો. અલબત્ત તમારે તેમાં ભારે સ્ટેમ્પ ડ્યુટી ચૂકવવી પડશે પરંતુ જમીન પરના માલિકી હક્ક તમારા જ રહેશે.